Danunder vegn l'aua?

Danunder vegn l'aua? -

Per la Viafier retica èsi fitg impurtant da betg far stalivar funtaunas ed auals. Perquai èsi impurtant da chapir co che las funtaunas e las auas a la surfatscha èn dependentas da las cundiziuns idrogeologicas en la muntogna. Grazia a differentas examinaziuns pon ins prognostitgar quanta aua da la muntogna che vegn drenada e tge consequenzas che quai ha per la bilantscha d'aua da la regiun.

La stad 2009 han ins fatg en differentas auas a l'Alvra provas da coluraziun per pudair distinguer las vias d'aua sutterranas. Ins ha examinà quant dependents ch'èn ils lais ed ils auals a la surfatscha da la sortida da la funtauna sut il nivel dal tunnel e da las sortidas da l'aua en il tunnel da l'Alvra ch'ins enconuscha oz.

En sis lieus han ins dà colurants fluorescents spezials en las auas per pli tard pudair far provas als tschintg puncts situads pli bass. Grazia a questas retschertgas han ins pudì preschentar meglier il curs da l'aua en la muntogna ed al trair en consideraziun cun planisar la construcziun.

Il livel da l'aua da muntogna
Il livel da l'aua da muntogna mussa circa il profil d'autezza dal territori. Probablamain è il spievel da l'aua sa sbassà localmain en la zona da la furmaziun da la corniola en consequenza da la construcziun dal tunnel existent.

Il Pass da l'Alvra
Quasi tut l'aua da precipitaziuns sfundra en las corniolas da Raibl. I na dat nagins lais u auals.

La planira Igls Plans
En quest territori datti plirs lais blau turchis ed ina funtauna cun blera aua che vegnan spisgentads da la corniola. En ils lais pon ins consequentamain vesair l'aua che vegn stumplada ad aut. Las deflussiuns dals lais sa rimnan en la planira e furman ensemen l'aual da l'Alvra.

L'aual S-chagnen
En il territori sur il portal dal tunnel a Preda vegnan a la surfatscha pliras funtaunas che vegnan spisgentadas dal plattì da l'Allgäu. Da las funtaunas sa furma in pitschen aual che fluescha sut la staziun da Preda en l'aual da l'Alvra.

Lai da Palpuogna
Sin 1'918 m s.m. sa furma da l'aual da l'Alvra il Lai da Palpuogna. Per far ir las maschinas da furar ch'eran da lezzas uras modernas cun forza idraulica han ins stagnà il lai a la fin dal 19avel tschientaner en connex cun la construcziun dal tunnel. Oz vegn tratga a niz la forza idraulica da las ovras electricas da Bravuogn per producir electricitad e proveder la regiun cun energia.

A l'entschatta…

A l'entschatta…

La regiun enturn il tunnel da l'Alvra n'era betg adina amez la muntogna. Avant blers milliuns onns era Preda sper la mar. L'istorgia interessanta davart l'origin da las Alps na fascinescha betg mo ils geologs.

Superar la muntogna

Superar la muntogna

Per pudair tscherner il dretg concept da perfuraziun per la construcziun da tunnels èsi impurtant d'enconuscher las cundiziuns geologicas localas. Per definir exactamain la successiun da las stresas dals differents tips da crap han ins consultà documents istorics da la construcziun da l'emprim tunnel da l'Alvra e fatg examinaziuns preliminaras detagliadas.